sábado, 22 de febrero de 2020

Día de Rosalía

Co gallo da celebración do Día de Rosalía e seguindo as directrices da AELG, o 27 de febreiro fixemos actividades co alumnado para lembrar esta insigne figura inaugural das nosas letras, lendo e comentando algún dos seus poemas e facendo algunha actividade colectiva máis no salón de actos, que decoramos para a ocasión.






Tamén a tivemos presente na decoración do taboleiro de dinamización lingüística:


                                         
Como un dos temas centrais da súa obra é a emigración, reflexionamos sobre el, posto que é un tema moi actual e moi tratado na nosa literatura. Por ex. falamos dos seres errantes que se ven obrigados a ir polo mundo buscando oportunidades e unha mellora na súa calidade de vida.
O mundo é grande e ha de acoller os homes e mulleres de boa vontade, integralos, incluílos, darlles posibilidades de saír adiante, de encontrar o seu sitio.
Tamén falamos da integración dos diferentes, os que teñen distinta lingua, distinta cultura, distinta orientación sexual; cadaquén ten dereito a unha existencia digna, independentemente desas circunstancias. Ante todo somos persoas e como tales deberiamos poder vivir.
A actividade co alumnado está destinada tanto a secundaria como a bacharelato. partimos da lectura dos prólogos de Cantares Gallegos e Follas Novas que fixo o alumnado de 2ª de Bac. para logo seguirmos con lecturas continuadas dos seus poemas.







Actualmente hai no mundo moitos seres que se ven desprazados dos seus lugares de orixe por diversos motivos, cos que en certo modo me identifico. Eu  escribín este texto titulado "Errantes" que ten que ver coa memoria.

"Errantes"
capitulo I

Aquel mes de xullo pasou algo extraordinario e nunca visto no lugar:

o ceo tinguiuse de "rubeolas"(así mo dixo unha veciña da miña parroquia; o normativo sería roibéns) e os camiños semellaban ríos de sangue.
Con vinte e poucos anos foi chamado a filas para ir á guerra polo exército nacional.
 Familia, terras e facenda tiveron que quedar atrás.
Pouco despois, ... morreu rebentado pola metralla na trincheira na fronte de Bilbao.
Non se soubo máis. Nin os ósos voltaron.
Deixara dous orfos e outro en camiño. Muller e fillos, sen amparo.

Panorámica de Bilbao
                                                 Bilbao (Wikipedia, CC - BY (Paul Arps))

Capitulo II

Con vinte anos é chamado a filas para facer o servicio militar en Zaragoza, alí ao ladiño da casa, el que fora orfo de pai e ao pouco tamén de nai.
Alá se foi como asistente dun capitán puteiro e borracho.
A maior gloria desta etapa foi o percorrido polo paseo vestido co traxe de capitán que recollera da tinturería.
Sobreviviu a duras condicións de vida, comendo o inmundo rancho, facendo manobras no Pireneo de Huesca, lavando a cara nunha fonte xeada ás sete da mañá.
Só ao pouco de morrer, se soubo que daquela estivera moi malo aló, e houbera morrer.
Aquí ficaran a muller e o fillo, outro en camiño. El, finalmente, voltou san e vivo.

Basílica de Nuestra Señora del Pilar y río Ebro
                                          Zaragoza (Wikipedia, CC - BY (Turol Jones)


Capítulo III

Con vinte anos foi polo mundo a traballar na hostalería nunha aldea na montaña (Bluche, uns 1300 m de altitude, Suíza), inmigrante ilegal. Sobe por primeira vez nun funicular. Pasa logo longas xornadas laborais. Nos días libres, dedícase a patear, a descubrir paisaxes: Sion, Montana Village, Sierre, Crans-Montana.

Ao lado os "nenos ben do mundo" estudan na École des Roches, un centro privado con internado que é escola de hostalaría, con piscina privada e múltiples actividades extraescolares (un sudamericano que a cada tres palabras dicía cabrón; xunto a este outros de Oriente Medio; mozos e mozas felices, noivados do máis exótico). Os traballadores da lavandería eran de Samos, Lugo, Portugal.

Todo era propiedade privada, ata os contedores do lixo tiñan un cartel: PRIVÉ. Non se podía nin coller unha ameixa dunha árbore. Enseguida dicían que era roubar; iso si, comeu máis amorodos ca nunca na vida, collidos na horta da filla dos donos do hotel, nos descansos no medio da xornada laboral.

Nun día libre visita cun coñecido os pastores que alindan as vacas no monte no desxeo, permanecendo tres meses en cabanas, illados do mundo, sen apenas baixar aos poboados. Alí elaboraban tamén enormes queixos, cos que se facía a "raclette". Comparte con eles un "ragout" de tenreira con verduras.

Ao baixar por unha ruta de sendeirismo á beira do abismo. había cruces dos que alí ficaron. Montañeiros errantes.

Tamén voltou, porque a terra é a terra e na casa hai alguén á espera.

Durante varias xeracións todos fomos errantes porque a vida é ... ese camiño que nos leva.

Crans Montana.jpg
                                          Montana Crans (Wikipedia, dominio público)

Rota de sendeirismo en Crans Montana

As vacas na montaña no verán

Tamén quero amosarvos unha nova que gardei; apareceu o 13 de outubro de 1997 no xornal O correo galego e fala sobre os galegos que ían ás segas a Castela, algo que tamén reflicte Rosalía no poema "Castellanos de Castilla", de Cantares Gallegos. No blog non sei se se verá ben, pero vaise expoñer nos corredores para que se poida ler, a carón do texto rosaliano.




Quero amosarvos tamén a versión de "Castellanos de Castilla" de Malaxente.

Tamén é moi fermosa a versión de "A xustiza pola man"do grupo Nao.   https://www.youtube.com/watch?v=d23RIA-so_g

Interesante é a dun youtubeiro mesturando versos de Rosalía de Follas Novas e outros de Cantares Gallegos.https://www.youtube.com/watch?v=LngQmRe_Ems&list=PLFXqaO35oJRZJHNfwB78cGb0tHvhdGaZJ&index=6&t=0s

E finalmente poño a de "Adiós ríos, adiós fontes" de Astarot: https://www.youtube.com/watch?v=UCk-Judop0I.

Impresionante, moi fermosa, a lámpada de papel con versos de Rosalía, feita pola profesora de Plástica e o seu alumnado. Fermoso tamén o vestido de gala aportado por outra compañeira do Seminario de Lingua Española. Nós trouxemos unha maleta de madeira do ano 1956 que había pola casa (a que un carpinteiro do lugar lle fixo a meu pai para ir á mili) e unha camisa de liño do tempo dos avós, con tecido máis fino por adiante (a pechera e o cos) e co lombo de estopa, o tecido máis basto e áspero.






As compañeiras de galego e lingua española fixeron un vídeo que visionou o alumnado.
Ao longo do día 27 de febreiro fixemos lecturas colectivas continuadas da obra de Rosalia nas horas de clase de lingua galega.

En 2º de Bac. lemos os prólogo de Cantares Gallegos no grupo A, que compartiu a actividade co alumnado de PMAR , que recitou dous poemas. Logo escoitamos versións modernas destes e vimos os vídeos. En 2º C recitamos poemas de Cantares Gallegos e algún de Follas Novas, participando todo o alumnado. En 4º A só dous alumnos participaron na lectura de poemas e coincidimos co alumnado de 1º de BAC. que leu máis poemas.













No hay comentarios:

Publicar un comentario