Boa tarde aos de 2º de Bac. Probas de selectividade, Solucións

Vou publicar as solucións das dúas probas que realizastes estes días, as dúas de xuño 2019.

Velaí vos van:

Proba A: Baséome nas respostas de Antía Domíguez con algunha pequena modificación.

1. O primeiro enunciado quere dicir que Dian Fossey levou a situación ao límite. Coa súa maneira de actuar (presionando os indíxenas psicoloxicamente) estaba a arriscarse e sabíao, pero seguiu adiante sen vacilar, apertando os indíxenas ao extremo. "Tensar a corda" quere dicir levar unha situación ao límite. Normalmente tensa a corda o forte e sofren as consecuencias os máis débiles, como é tamén o caso aquí.
A corda "era fráxil" porque os indíxenas estaban nunha situación moi delicada, que mesmo ameazaba a súa subssistencia, e iso implicaba un enorme perigo.

2. de carácter forte- dise que unha persoa ten este carácter cando se amosa segura de si mesma e defende os seus puntos de vista con enerxía e decisión, sen someterse facilmente a outras persoas.
caza furtiva- caza ilegal de animais, ben por carecer de licenza, por cazar especies protexidas ou en época de veda.
xente esfameada- persoas que pasan fame habitualmente, por careceren dos recursos básicos para o seu sustento.
superstición- crenza nalgunha realidade máxica ou sobrenatural sen base racional que explicaría algúns sucesos.
animista- Dise da persoa que cre que todos os seres, animais ou obxectos teñen alma ou espírito.

3. As cuestións relativas aos pobos indíxenas soen xerar controversia entre persoas con puntos de vista diferentes sobre a súa problemática.
O habitual é que os indíxenas se visen desprazados ou explotados polos que se consideran "civilizados".
Deberiamos plantexarnos se isto é xusto, lóxico, racional.Eu penso que non.
Durante séculos foi frecuente que a vida destes pobos, que vivían nos seus territorios con recursos propios sen problemas, se vise perturbada  pola chegada de homes que se chamaban a si mesmos civilizados. Estes, movidos pola ambición, colonizaron os territorios, saquearon os recursos, expulsáronos dos seus fogares e obrigáronos a sobrevivir como puideron. En ocasións, víronse obrigados a internarse nas rexións que outrora foran os seus dominios para buscar alimentos. E entón, as autoridades botáronos de novo. E iso empeoraba se tiñan que cazar algunha especie protexida como último recurso para subsistir
Os indíxenas non son, acaso, humanos coma os demais?
O conflito vén de atrás e hoxe en día deberiamos ser quen de atoparlle solucións: protexer as especies en extinción é importante, pero non o é menos permitir aos indíxenas o acceso a recursos que lles permitan vivir dignamente.
É responsabilidade dos gobernos facilitar a vida dos seus súbditos, por ex. mellorando a súa instrución, promovendo melloras na agricultura e o desenvolvemento económico dos seus países.

4. Non debe levar preposición a o CD pois iso é o máis frecuente e non é un dos casos de excepción. por ex. , cando segue un nome propio. Ex. Vin a Luís.
No segundo e terceiro casos: leva a o CI, porque esa é a marca desa función sintáctica. No terceiro tamén leva preposición a: Unha meiga castigaría aquel que fixese dano aos gorilas. É CI.

5. Oración complexa:
Sprep.: E + Termo prep., subs. CCT vai dentro do PV
Dian Fossey, SN, sux. N subs.
combateu SV/PV N, verbo
esta práctica SN, CD Det. + N demostrativo, substantivo
xogando coa superstición dos indíxenas O. sub. adv., CCM
PV/SV N, verbo + CCI, sprep. E + Termo prep., Termo, SN, Det. art. + N subs-+ Mod, sprep.
formado por E + Termo, prep., SN , Det. art. + N. subs.


Proba B: neste caso a 1 é de Laura González Lemos e a redacción é de Yasmina.

1."O poder non precisa escusas", Con iso refírese a que as perosas con poder non teñen que dar explicacións a ninguén nin responsabilizarse dos seus actos, polo que non precisan desculpas de ningún tipo.
"Calquera persoa que ten un millón de dólares é superior ao resto" Iso quere dicir que o poder non vén dado pola grandeza dos seus actos ou polos seus coñecementos, senón que as persoas poderosas son as que máis cartos teñen, xa que poden controlar outros individuos e mesmo gobernos como queiran.
2.premonitoriamente anunciando antes de tempo algo que vai suceder nun futuro
falangueiro dise da persoa que lle gusta moito falar e é de conversa agradable
limpeza étnica acción de homoxeneizar etnicamente un país, deixando unha soa raza, xa sexa expulsando o resto ou eliminandoas.
orzamento militar cantidade de diñeiro que un país destina aos gastos do exército
3.

Este texto móstranos o caso de Windrip, un líder carismático que chegou a ser presidente dos EE.UU sen contar co apoio do seu partido e cun programa político que non respondía ás demandas dos cidadáns. Algo similar ocorreu en 2017 coa elección de Trump como o novo presidente americano; esta vitoria foi algo inesperado para a poboación, que reaccionou con preocupación ante o novo goberno republicano.

Na miña opinión, políticos destas características poden subir ao poder por varias razóns:

En primeiro lugar, un destes factores pode ser o desexo renovador do pobo. É dicir, en ocasións, tras un longo mandato dunha forza política que non rematou de satisfacer as necesidades dos cidadáns, estes votan ao candidato contrario coa esperanza de que se poidan cumprir os seus desexos. Ás veces, a xente abúrrese de ver no poder á mesma persoa tanto tempo e decide cambiar para tratar de mellorar.

En segundo lugar, líderes como Windrip ou Trump poden gañar as eleccións presidenciais debido á ignorancia da poboación. Poden darse casos nos que os individuos dun país non sexan conscientes das consecuencias que terá determinado goberno e, polo tanto, o voten. Relacionado con isto, moitas veces, os candidatos deciden centrarse nunha parte específica de cidadáns e dirixir a súa campaña electoral cara a eles. Por exemplo, se agora en España un político se presenta ás eleccións e promete establecer medidas contra os homosexuais ou os inmigrantes, probablemente obterá apoios de moitos anciáns, xa que consideran que estas medidas tradicionais son a base do bo funcionamento do país. Isto explica que unha gran parte das persoas de avanzada idade estean a favor do franquismo.

Creo que todo o mundo se debería informar correctamente antes de dar o seu voto a unha persoa que pode acabar cos dereitos e liberdades da cidadanía.

4. se1 é unha conx. completiva que introduce unha o. subordinada substantiva de CD.

se2 é unha conx. condicional, o. sub. adverbial condicional, nexo

se3 pronome persoal átono, índice de impersonalidade.

5. Vogais semiabertas: serio, cómico, retórico, muller; vogais semipechadas: teren, chinés, persoa.

Antes da suspensión de clases xa indicara aos que asistiron o venres que tiñan que ir lendo a parte de semántica polo libro de texto e facer os exercicios. En caso de dúbidas, deben enviarmas polo correo e respondereinas.


Póñovos ademais un enlace á páxina da USC para informarvos sobre titulacións académicas, visto que non se van celebrar os encontros fisicamente, como estaba previsto. É no enlace

Estará operativa a partir do día 4 de abril.

Ata a próxima

Malia todo, chegou a primavera

Dende este blog vou ir dando noticia de accións para a educación xurdidas neste tempo de estarmos na casa. Por ex. a de aprendermos con olloboi : https://www.olloboi.com/projects/eu-son-mulleres-da-sombra-a-luz/

Veu a primavera e brilla o sol e saquei algunhas fotos; non é Holanda, pero case!

En febreiro viñeron os narcisos (case ao comezo, coincidindo co entroido), logo os  xacintos, e agora en marzo os tulipáns. Despois os pensamentos e algunha outra da que non lembro o nome.
Ademais xa teño preparado material para o taboleiro do cambio de estación e un póster sobre Ricardo Carballo Calero. Animádevos tamén e facede vós algunha presentación ou power point sobre o insigne escritor ao que se adican este ano as Letras Galegas!!! Tamén podedes facer algún xogo, que logo podería expoñerse no instituto.

Tamén podedes mantervos informados na nosa lingua grazas a Nós diario.

En nós diario aparece tamén un vídeo moi interesante sobre a emigración galega.; ese é un dos temas que apareceu no exame de lingua galega de 2º de Bac. O alumnado de 2º de Bac. B e C debería facer a redacción sobre o texto de Rosalía de Castro: "Este vaise i aquel vaise". O vídeo pode axudarvos a encontrar ideas. Os de 2º de Bac. A poderían facer o da relación entre produción e consumo, ou consumismo e produtividade, que apareceu noutro exame.
Velaí as probas. A enviarme a semana que vén.

Proba A, para 2º B e C:

Vendéronlle os bois,
vendéronlle as vacas,
o pote do caldo
e a manta da cama.
Vendéronlle o carro
e as leiras que tiña;
deixárono soio
coa roupa vestida.
"María, eu son mozo,
pedir non me é dado;
eu vou polo mundo
pra ver de ganalo.
Galicia está probe,
i á Habana me vou...
¡Adiós, adiós, prendas
do meu corazón!"
Cando ninguén os mira,
vense rostros nubrados e sombrisos,
homes que erran cal sombras voltexantes
por veigas e campíos.
Un, enriba dun cómaro
séntase caviloso e pensativo;
outro, ó pe dun carballo queda inmóbil,
coa vista levantada hacia o infinito.
Alǵun, cabo da fonte recrinado,
parés que escoita atento o murmurío
de augua que cai, e eisala xordamente
tristísimos sospiros.
¡Van a deixa-la patria...!
Forzoso, mais supremo sacrificio.
A miseria está negra en torno deles,
¡ai!, ¡i adiante está o abismo...!

 Rosalía de Castro, "Pra Habana", Follas Novas

 CUESTIÓNS:

1. Fai un breve resumo do texto indicando o contido de cada unha das partes do poema.
2. Explica cal é o sentido que teñen no texto os dous últios versos.
3. A emigración en Galicia antes e agora, compara a situación da que fala Rosalía coa que se dá hoxe (250 palabras).
4. Fai a análise sintáctica: Vense rostros nubrados e sombrisos; Algún, cabo da fonte recrinado, parés que escoita o murmurio da auga que cai.
5. Segmenta e analiza as forma verbais: vou, venderades, estaren, dixermos, parecía.
6. Dá un sinónimo e un antónimo dos adverbios e locucións adverbiais: antano, devagar, ás toas, abofé, ao xeito.
7. Corrixe e clasifica os desvíos da norma do texto.

Proba B, para 2º de bac. A:

Produción e consumo enchen as nosas vidas. E grazas ó progreso tecnolóxico e á acumulación de capital, só producimos durante media vida, cuarta arriba cuarta abaixo. Agás desgrazas, que sempre hai algunha. Consumidores, porén, sómolo todos dende o berce ata o burato final. E tanto á  hora de producir coma á hora de consumir, un principio informa o noso actuar: obter a máxima satisfacción posible. Agás excepcións, que sempre as hai para calquera regra.

O día da última tractorada, a produtora chairega Carmela da Chousa subiu ós mandos do SAME familiar de 224 cabalos e enfiou cara a Lugo a protestar polo baixo prezo do leite das súas vacas. Logo de arrodear a muralla empoleirada na cabina da súa máquina, a consumidora Carmela paseou as rúas do centro na procura dunha saia nova para estrear na comuñón do seu sobriño. Aínda que lle fervían os ollos por unha peza estampada da marca lalinense Toypes, rematou por mercar outra menos lucida e de marca descoñecida, pero de prezo máis baixo.

Ese mesmo día, a produtora Susa de Valdecales soubo que a empresa na que prestaba os seus servizos, a téxtil Toypes, presentaba un ERE rotatorio por mor da caída no volume de vendas, e que lle ía supor a ela un certo quebranto salarial. De volta á casa logo da xornada laboral, a consumidora Susa entrou no Centro Comercial para facer as compras alimentarías do día seguinte e, no canto do cartón de leite de Pascual -que viña mercando ata o de agora- e vendo como viñan as cousas, decidiuse por un de "marca branca" quince céntimos máis barato.

J. Luis Sucasas, en Vieiros (2009)

1. Expón brevemente a idea que nos quere transmitir o autor co seu texto, máis alá das anécdotas que relata. 

2. Analiza sintacticamente: Ese mesmo día a produtora soubo que a empresa na que prestaba os seus servizos presentaba un ERE rotatorio por mor da caída das vendas.

3. Redacta un texto sobre a importancia que teñen o consumo e a produción (ou o consumismo e a produtividade) no noso modo de vida actual. (Extensión aprox. 200-250 palabras) 

4. Segmenta e analiza as seguintes formas verbais: fervían. enfiou, souberes, terdes e espiramos.

Cales deses verbos presentan alternancia vocálica? Como son as vogais radicais nos tempos afectados? Escríbeos.

5. Escribe oracións correctas con estes tipos de perífrases:

aspectual perfectiva:

aspectual terminativa:

temporal de inminencia:

modal probabilidade

aspectual imperfectiva

Cultura contra o coronavirus

Nestes días de confinamento da poboación nas casas, varios representantes da cultura galega fixeron propostas para un entretemento produtivo. eu vou salientar dúas: a relativa á música. Máis música galega  https://www.youtube.com/watch?v=S4_TL9PfIsk. https://www.youtube.com/watch?v=VSuS_pdCvSE En segundo lugar, outras relacionadas coa educación.

 Por ex.,  a dos ensinantes da plataforma aulas galegas.org. En particular, para literatura recoméndovos o vídeo de Teresa Seara en vértice de versos.

Máis contidos sobre literatura na rede: podedes ler sobre narrativa actual na obra da ASPG, Enciclopedia Historia da Literatura Galega, etapa contemporánea.

Outros contidos recomendados para segundo de Bac. en aulas galegas.org.: o recurso para repasar os determinantes de Eloi Rodríguez.

Tamén podedes ver a versión en teatro da Esmorga feita por Sarabela Teatro.

https://www.youtube.com/watch?v=Wekf3PRaR6E&list=UUulEokUqwRzcYirUcovc-zw&index=21

Ou algo de cine  en http://novocinemagalego.info/10anosncg/

Tamén celebramos hoxe o Día Mundial da Poesía, unha efeméride na que podemos participar de diversas formas.
E Miguel Anxo Fernán Vello, destacado poeta e autor teatral lugués, fai recomendacións de lecturas nun artigo de opinión do xornal El progreso.
Este sábado foi o vinte e cinco aniversario do pasamento de Chano Piñeiro, pioneiro do cinema galego. Pode verse en aberto a súa obra Sempre Xonxa.

Tamén podedes estes días ver en aberto a película A esmorga, sobre a obra de Eduardo Blanco Amor.http://editorialgalaxia.gal/pelicula-esmorga-de-balde-para-pasar-mellor-corentena/

Agora tamén se pode ver de balde a película Matria, de Álvaro Gago.

https://www.nosdiario.gal/articulo/cultura/matria-alvaro-gago-xa-aberto-rede/20200103134141089141.html

Veña, rapaces, ánimo e a pasar o mellor posible estes duros ías que nos tocou vivir.

8 de marzo, Día Internacional da muller

Mulleres afoutas, mulleres loitadoras, que abriron camiños, ás veces mulleres anónimas (iso que chaman a intrahistoria) que sacaron adiante familias numerosas cos seus esforzos, coas súas arelas... orgullosas do que lograron. No centro o alumnado por segundo ano fixo traballos baixo o lema "Sarriás con fortaleza", que se expuxeron no corredor do edificio principal.

Tamén se fixo no centro, a iniciativa do Seminario de Educación Plástica e Visual e coa colaboración de varios seminarios, unha exposición coa proposta de adicar nomes de rúas a personaxes femininas para darlles visibilidade e saíu en El Progreso.

 Eu vou colaborar cunha historia.

Unha desas mulleres foi a miña  avoa materna: Mercedes Somoza González, nacida en Pape (Sarria). Eu crieime con ela e mesmo lle chamaba mamá. Na miña mocidade botoume o responso, que consistía en dicir unhas oracións facendo unha petición. Entón o responso podía ir ben ou mal e iso indicaba se se ía cumprir o que pedía ou non. E foi mal. Ela acertou.

Cando naceu, ficou orfa, pois súa nai morreu de parto. Daquela os partos eran na casa e mesmo podían ser sen médico. Con sorte, terían unha matrona acompañándoas ou, ao mellor, só a axuda das veciñas máis experimentadas.

Seu pai casou inmediatamente cunha irmá da muller morta. Había que criar a filla e el non sería quen de facelo só. Eses amaños que facían antes: casar por necesidade!

Logo o novo matrimonio tivo máis fillos: catro. Pero a vida non foi moi doada para Mercedes. Ela era a maior e  axiña tivo que colaborar nos traballos axudando o pai: cargar carros de nabos, leña, o que cadrase. Non era ben tratada nin querida na casa porque era filla da herdeira e tiña boa parte da herdanza. Para poder casar,  tivo que fuxir da casa.

 Cando chegou á do home, todo era miseria e necesidade. O avó participou en dúas guerras: a de África e a Guerra Civil, pero por sorte sobreviviu.

Criou e sacou adiante nove fillos, sans e correitos, como ela mesma dicía, que valeron para andar polo mundo e defendérense.

A avoa e a casa dos avós sempre foron para min unha referencia de dignidade e traballo.

Alí conservan a casa de pedra con solaina de madeira e unha árbore xenealóxica da familia que miña tía colocou na entrada.

Vou engadir uns vídeos publicados polo xornal El País, aínda que están en castelán, porque trata os temas do gusto pola lectura e os libros e o do silenciamento das mulleres na historia da cultura e semelloume moi interesante.

Póñovos, pois os enlaces: 

https://youtu.be/nZ0DAHNCUQ8  e tamén https://www.youtube.com/watch?v=yw7C_MLqgQw

Narrativa de posguerra e teatro, comentarios

Textos para comentar: Antón de Cidrán, Ánxel Fole; A casa de Merlín, de Merlín e familia, Á. Cunqueiro; A esmorga, E. Blanco Amor.

1. Comentario de Antón de Cidrán, Ánxel Fole.

En primeiro lugar poño un enlace ao texto para que o leades.

https://books.google.es/books?id=5Ugj6Mc_GugC&pg=PA95&lpg=PA95&dq=anton+de+cidran&source=bl&ots=Sqm5wR1iYS&sig=ACfU3U2rsQ0QILlvn5UPcrBChPKX88AwfQ&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwiI4Nfi0_LnAhWvxIUKHc5UBRcQ6AEwCXoECAoQAQ#v=onepage&q=anton%20de%20cidran&f=false

Trátase dun dos relatos do libro Á lus do candil (1953), deste autor lugués.

No comezo do conto podemos observar que hai dous narradores. En realidade, o narrador en 3ª persoa omnisciente o único que fai é contar unha historia a un interlocutor que trata con cortesía (de vostede) que a el lle contaron previamente ("Inanque lle pareza mentira"). O outro narrador é o señor de Sabarei, do que fala máis adiante.

Este recurso a outro narrador aporta verosimilitude á historia, pois dísenos que quen contou a historia é un señor moi competente e tamén afable, que a pesar de ser de clase alta relacionábase co narrador como se fosen iguais (Iso é o que di no primeiro parágrafo).

A seguir conta a historia que podemos resumir así: Antón de Cidrán, un labrego do Páramo, vai a Lugo ao San Froilán xunto co seu compadre Pedro a cabalo. Pola mañá fan os seus negocios e o resto do día dedícanse a comer, beber e divertirse. Á noite volven para a casa, mais no camiño Antón ten unha visión dun morto ao que levan nun carro. Ao día seguinte Antón vai varexar castañas e morre.

Lévano nun carro. É dicir, el vira o seu enterro antes de morrer.

Remata o conto cunha sentencia breve, que é a ensinanza que se tira do conto: "o que ve o seu enterro en vida, xa está cun pé no outro mundo".

Na historia hai detalles realistas como o que se refire ao costume de iren ao San Froilán todos os labregos en varias leguas á redonda, ou as localizacións concretas: tasca da Mosqueira; alusión á rúa do Miño, o camiño da Encomenda, Paradela, Canturín... coller en aparcería un muíño...

En canto á lingua: aparecen trazos propios da lingua falada como o uso de frases feitas (ser moi botado pra diante;comeron e beberon a embute, coma dous abades; non andaban con díxome-díxome nin con pataqueiradas); hai vulgarismos (pra;arrodear) e castelanismos (iban, carretera, pulpo) e tamén formas dialectais (iles, aquil).

No estilo aparecen trazos do conto tradicional oral: apelación aos oíntes ("xa sabedes que todos os labregos"....), remate sentencioso (no final).

En canto ao contido, neste conto aparece a realidade material de Galicia (o comercio da madeira; as feiras; as tascas e restaurantes; o traballo de sacudir as castañas e recollelas) xunto coa realidade espiritual (a festa do San Froilán, a crenza sobre o anuncio da propia morte nunha visión). Algo  que chama a atención se o analizamos con ollos actuais é a escasa relevancia concedida á muller. Todo o dirixen os homes, mentres as mulleres quedan reducidas ao ámbito doméstico. Elas non van á festa; os negocios fanos eles (gañan os cartos e tamén os gastan e o único que lles dedican a elas é unha "cousiña" que lles mercan nela), mentres elas sosteñen a casa (suponse que terían animais na súa casa labrega que precisarían ser coidados).

2. Comentario dun texto de Merlín e familia (1955), de Álvaro Cunqueiro

O señor Merlín, segundo se sabe polas historias, era fillo de solteira e de nación allea,  a veu herdado para Miranda por unha tía segunda por parte de nai; pero había disto tanto tempo que ninguén se lembraba do feito. Só unha vella camareira de Quintás facía algo de memoria de que, sendo nena, levárona ao enterro dunha señora en Miranda, e tras o crego de Reigosa, que cantaba moi ben, ía don Merlín vestido de negro, agás unha gran bufanda colorada, e xa daquela tiña o meu amo a barba branca.(...) Por don Merlín non pasaban os anos, e disto queixábse coma dunha horamá, pero poucas veces, que o ser del era aparentar franco e aberto, contento co mundo e parrafeador, e sorría moi doado; axudáballe a ser franco os ollos claros, e aquela súa fronte levantada e señora, e ata o aquel que tiña de aloumiñala coa man dereita cando che falaba. Era de poucas carnes, pero moi estribado no seu e garrido, e moi andador. Pero agora non ía contar do señor Merlín, señón face-lo prospeito da súa casa, cando eu vivía en Miranda, posto de mozo de pasamán por once pesos ao ano e mantido, as zocas que gastase e os remontados de chaqueta e calzón, amén de catro pares de medias por aninovo, dous brancos e dous negros.

A primeira na casa, despois de don Merlín, era a miña ama dona Xenebra. Era unha señora moi sentada, verán e inverno coa súa peleriña negra moi bordada de abelorios. Tampouco era do país, e prendía algo na fala. Tiña un pelo loiro moi fermoso e longo, que recollía nun grande moño, e nunca vin pel tan branca coma a súa. Outa, e máis ben gorda, tiña un gran andar, e era moi graciosa de seu no mando algo súpeta eso si e por veces seca, pero moi mantedora da xente e do gando (...) Dicían que era viúva dun gran rei que morreu na guerra, e que tivo a noticia por un corvo cando estaba en Miranda probando un peite de ouro. Cáseque non saía da casa, e polo serán sentábase no salón, a carón do balcón grande a bordar(...).De cando en vez paraba de bordar para rascar o lombo cunha manciña de buxo que tiña, montada nunha variña de abelá.

A casa estaba no alto de Miranda, e era grande e ben tallada, cun balcón sobre o camiño de Meira e solaina á cara do sol, e pegado á casa o forno do meu amo que tiña asemade dúas cámaras e por detrás unha corte para as bestas dos visitantes, que esta era do meu coidado, tanto para estrar como para arrendar a eguas e os cabalos. Na cámara grande do forno, sentado na cadeira de brazos de veludo verde, lendo no atril os libros das historias, recibia don Merlín aos hóspedes. Na gaiola de vidro asubiaba o escornabois, e da redoma de bálsamo de Fierabrás pingaba pola billa de buxo  dourado de Monterroso, no vasiño de prata, o roxo e perfumado licor. Eu, cabo do atril, coa palmatoria na man, na que ardía a vela de cera dos trobos de Belvís, seguía atento o dedo de don Merlín, que ía polas follas dos libros secretos, rego a rego, soletreando os milagres do mundo. O gato Cerís, un gato albino e cego, viña deitarse aos meus pés.

                                                                         (adaptación tomada de Merlín e familia)

O narrador deste texto e Felipe de Amancia, o paxe de Merlín. Trátase xa que logo dun narrador testemuña, pois é un personaxe secundario que conta o que el viu cando traballaba de criado co mago na súa xuventude. Emprega a 3ª persoa cando presenta os personaxes protagonistas ("o señor Merlín ...era"; dona Xenebra "era", "tiña"...) e a 1ª para falar de si mesmo ("cando eu vivía en Miranda").

Neste texto o narrador presenta e caracteriza os personaxes principais e describe a casa de Merlín.

No referido á caracterización observamos que combina elementos realistas e fantásticos, como é propio do estilo de Cunqueiro.

No caso de Merlín. é un personaxe fantástico, mítico. El sitúa o personaxe nun ambiente galego, pintado e nomeado con realismo: un pazo en Miranda. Menciona lugares concretos, reais e existentes como Quintás ou o camiño de Meira ou Miranda. A descrición é bastante detallada: orixe, trazos físicos (alto, estribado, fronte erguida, barba branca, garrido) e trazos de carácter (contento co mundo, franco e aberto, parrafeador, andador). Unha característica estraña (marabillosa) é que por el non pasaban os anos; xa era vello cando veu. Non hai case memoria diso e segue igual.

Na vestimenta tamén presenta un trazo rechamante: a súa bufanda colorada que loce nun enterro.

Vese que o personaxe está perfectamente adaptado a Galicia. Así, adopta os costumes galegos como o de ir aos enterros de todo o mundo.

No que se refire ao criado, Felipe de Amancia, aparecen aquí as condicións do seu traballo na casa de Merlín, detallando punto por punto cal é o seu salario, parte del en especie, e as súas ocupacións.

O feito de dar detalles tan concretos e tan numerosos contribúe ao verismo, faino máis crible.

Na descrición de dona Ginebra volven aparecer trazos comúns con Merlín. Tamén é un personaxe fantástico tomado da materia de Bretaña, das lendas medievais. Descríbea como unha señora aristocrática, pola súa maneira de vestir, estranxeira, tatexa, con pelo longo loiro, alta e algo gorda.

Tamén está ben adaptada en Galicia, pois ten calidades semellantes a unha muller galega como a de ser "moi mantedora da xente e do gando". Dise que é viúva dun gran rei que morreu na guerra, o rei Artur. Tamén usa obxectos estraños como un peite de ouro, ou unha man de buxo para rascar o lombo. Tamén será algo marabilloso recibir a morte do seu home por un corvo. Os corvos eran tamén na narrativa popular o agoiro da morte.

Polo que se refire á descrición do pazo, é bastante realista e detallada: estancias e o seu uso, pero tamén introduce elementos marabillosos polo medio. Por ex. cando fala do que tiña Merlin na cámara onde atendía os visitantes. Tamén aquí fai unha descrición detallada dos obxectos mencionando por ex. a súa orixe (a vela de cera dos trobos de Belvís", o "escornabois que asubiaba" nunha gaiola de vidro) e aparece un gato un pouco estraño, albino e cego. Son obxectos raros que teñen relación co seu traballo de mago.

 Póñovos tamén un vídeo sobre o autor e a súa obra:
https://www.casamuseoalvarocunqueiro.es/video/

3. Comentario dun fragmento de O incerto señor don Hamlet, príncipe de Dinamarca (1959), Álvaro Cunqueiro.

Unha sala no castelo de Elsinor. Paredes núas, afumadas. Onde non, pousa o mofo verde que brilla en esmeralda ou ouro vello cando roza a raiolado sol ou a lus das lámpadas. Á dereira unha grande escaleira de pedra que rube á Torre dos Esperteiros. Á esquerda, unha cheminea; no fogar arde un lume canso. Outas bóvedas e podentes trabes de carballo. Unha  única fiestra ao fondo, aberta sobre a néboa da mañá. Aquí e acolá, nas paredes, fiteiras e seteiras. A sala é terrea.Non se escoitan os pasos da xente. O coro baixa amodo pola escaleira.Un fato se xentes escuras, sen idade nin sexo, que visten roupas pardas ou da color do fume e do mofo, que arrimadas ás paredes, confúndense con elas.A parte do coro vana declamando como por quenda, as xentes estas, adiantándose do mesto grupo para dicila, e volvendo presto ao anónimo.Voces, as do coro, súpetas unhas, apaixonadas outras, outras graves e reflexivas.

ESCENA I

O Coro (deténdose na metade da escaleira, apoiando as mans na varanda)

Benvidos a Elsinor, señores! Aquí en elsinor todos temos pechado por mor do vento. Non hai no mundo lugar máis venteado que Elsinor. Todo ten que estar dentro: a xente, o gado, o xardín. E é culpa do vento irado.A ninguén lle prace saír de Elsinor con tanto vento fóra, semellante a un grande exército ouveador que cerca Elsinor por toda unha longa noite. Por iso os de Elsinor somos xente de pálida pel. Quen sae ao campo en Elsinor?(Seguen baixando). É a verdade; estamos en demasía xuntos entre as peredes antigas de Elsinor. Un home é el mesmo, e asemade, unha chea de homes, uns donos de seu, criados outros e cada quisque arrastra por cámaras e corredores  os vagos pensamentos propios, os soños, as arelas, as inquedanzas e as iras, a ambición, a luxuria, o medo tamén ...(...)

ESCENA II

Entra Hamlet por unha porta á dereita, debaixo do rechán da escaleira. Viste de negro con capa curta. Trae nunha man un libro e noutra unha viola. Pousa ambas as cousas nunha cadeira que hai preto da fiestra.

CORO Bos días, flor da mocidade! A brétema non deixa hoxe mirar o teu reino. Naves ancoraron na badía non ousando navegar, que non se ben distingue o mar da terra.
HAMLET Bos días! Pero, quen es ti?Que fas na antecámara de El Rei de Dinamarca?
CORO Son o coro. En toda peza de teatro debe de asistir o Coro. Son un e son moirtos. Pode ser a noite e o día, verbas secretas, boatos que corren, sombras que pasan de aquí para acolá escoitando. Eu son o señor vagas sospeitas, don murmuracións, micer memorias de tempos idos, don ollo fisgando por unha pechadura, un profeta na praza ...
HAMLET E o teu testemuño é verdadeiro?
CORO Soamente en parte. Garda ben para ti mesmo que es unha señoría ilustre, un príncipe real, unha nobre e ergueita cabeza, un corazón xeneroso, un espírito leal, un breviario, en fin, de prtfrcta xentileza encadernado de luxo en pel suave e perfumada, e, no lombo, solemnes letras de ouro. Podo eu, o Coro, ler todas as túas páxinas en outa voz dediante desta ilustre concorrencia?
HAMLET Non. Páxinas hai en min que a min mesmo mas vedo. Outras soamente as podería ler eu, finxindo coa miña voz máis confidente, coma quen agasalla a escusa cun vaso de licor de prezo, vido de moi lonxe. Ouviche algunha vez falar a serpe?Unha voz semellante precisaría. Outras páxinas de meu son confusos soños emborrallados. Outras hai que son un pouquiño de música doce á hora vespertina.
CORO Ofelia, quizais!
HAMLET Como o sabes? (Achégase á cadeira, toma  a viola nas mans e pulsa dúas cordas. Volve pousala). Si, Ofelia. Esta é a música, o luceiro, o cheiro das rosas de Oriente nas noites de verán. Ofelia! Ponte no meu lugar; abondarame Ofelia? Hei de ser sempre un estudante namorado? Madurecen os froitos nos hortos, o trigo chega a sazón e é segado, o poldro brincador faise pesado palafrén. Pode unha alma estar sempre pendente dun sorriso?



Este fragmento do Hamlet de Cunqueiro presenta en primeiro lugar unha anotación e logo xa comeza o diálogo.

En todo o texto destaca a linguaxe ben traballada do autor, con grande riqueza léxica e de recursos literarios. En canto a recursos técnicos, aparece o coro, propio do teatro clásico grecorromano, que non aparecía na obra de Shakespeare.

 Vou colgar tamén un vídeo da película Doentes, feita a a partir da obra homónima de Roberto Vidal Bolaño.