martes, 28 de abril de 2020

Literatura actual , 3ª av. 2º de Bacharelato. Textos para comentario. Novos modelos selectividade

En primeiro lugar, esta semana ou no comezo da próxima, no tema da literatura do exilio, cómpre facerdes as preguntas relativas aos textos poéticos (texto  de Luís Seoane) e logo  a un de narrativa.

O de Luís Seoane é:

Oración do artista que volta

Queremos cos ósos da nosa testa
crocar na túa testa de pedra,
Mestre Mateo
Andamos polo mundo con medo
Medo a todo.
 Coma ti, mestre Mateo,
quixeramos perder ese medo
aos homes, aos deuses, ás cousas,
a todo o que non sabemos.
Solicitar perdón pola nosa obra
non sabemos a quen.
Quizais
aos deuses, aos homes, ás cousas.
Dende moi lonxe vimos camiñando
pata atopar cos ollos esta terra nosa.
Túa e nosa, Mestre Mateo.
Para dar coa nosa testa de ósos
na túa testa de pedra,
e dicir a esta terra:
"Témoste levado sempre connosco
ao través da mar e do deserto
entre homes cobizosos e vagabundos,
temedo perdernos.
Agora que estamos soios e é tarde
vimos dende moi lonxe,
dende as sombras,
coma tantos outros viñeron denantes
a ofrecerche unicamente,
terra:
A nosa morte".
Amén
Luís Seoane, Na brétema, Sant-Iago

1. Que recursos estilísticos fan que este texto non sexa prosa, senón un poema?
2. Explica as alusións á estatua orante do Mestre Mateo no Pórtico da Gloria.
3. A quen se dirixe o poeta nas palabras que van entre comiñas? Que lle di?
A que volve o emigrante?

Florderrei

Flor de Rei ou Florderrei, é unha aldea na ladeira sur dun castro que leva o mesmo nome do pueblo: Castro de Florderrei Vello. Este castro ten sido moi pouco explorado. Enriba del érguese unha ermita, dentro da ermita hai unha Virxen pequeniña, linda como unha flor, e ten un nome fermoso: Nosa Señora de Portas Abertas.Ten moitos devotos, centos de forasteiros acoden á súa misa o día da Ascensión. Fatos de mulleres rezando por grupos dan voltas darredor da capela, algunhas de xoellos. A ermita está unhos douscentos metros desviada do camiño que vai de Vilardevós a Florderrei; por el pasou moitas veces a mai de Manoliño , e sempre ao pasar por diante da capela lle rezaba á Virxen<; e sempre ao chegar ao lugar en que a capela se deixaba ver, detíñase, voltaba a cabeza e tornaba a rezarlle. A mai de Manoliño transmitiu aos fillos a súa devoción por esta Virxen, pequeniña coma unha muñeca e linda como unha fror.
Pero Manoliño nunca soupo de ningún milagre desta Virxen. Quizais non fixo ningún. Digo, se é que non é milagre un feito que acontez todos os anos, aínda que din que o milagre se repite noutras ermitas. Pró caso é o mesmo.
Polo mes de setembre, sempre nos mesmos días e sempre todos os anos, millóns de formigas, en longas ringleiras, suben até a capela, pasan por embaixo da porta, e van morrer todas aos pés da Virxen. Milagre ou non, este é un feito comprobado e comprobable por claquera.
Esta imaxen, igual que o San Roue de Vilardevós, foi tamén sacada da capela por un tolo, fai anos. O tolo era portugués e levouna pra Portugal.Anduvo con ela polos pobos do país irmao, mostrándolla aos veciños. A xente de Florderrei, ao decatarse de que a imaxen non estaba no seu sitio, coidou que a Virxen marchara da capela pola súa conta, e anduveron buscándoa polos xestás e polas terras de arredor. Pensaron, incruso, que non eran dignos de ter unha Virxen tan fermosa, e viviron desacougados até que os guardiñas portugueses mandaron razón de que tiñan a imaxen en poder seu. A Virxen voltou á súa capela cun dedo de menos, da mao dereita. Un mes despois, un probe de pedir atopou o dedo na serra de Vilaverde, e a santa ficou outra vez coa mauciña enteira.
                  Silvio Santiago, Vilardevós, 1961

1. Clasificaas palabras do texto segundo sexan castelanismos, dialectalismos ou vulgarismos e indica a súa forma estándar.
2. Que feitos narrados poden pertencer á biografía do autor?
Cal está tomado do folclore? Que superstición se reflicte?
Cal é a actitude do narrador ante estes feitos ligados coa relixiosidade?




A seguir, faremos algúns sobre poesía actual.

1º. Lede no tema do libro de texto o contexto histórico relacionado con esta etapa e resumide os trazos máis relevantes.

A seguir, empezamos por uns textos de Xosé Luís Méndez Ferrín, de Poesía enteira de Heriberto Bens. Este autor ten uha longa traxectoria poética que empeza na posguerra e que se prolonga á actualidade. É un autor capital para a renovación da poesía e o inicio dunha nova etapa, coa publicación do libro Con pólvora e magnolias.

Texto 1


Terra de proseguir e non dar nada,
despaciosa Galicia que nos levas
acochados en ti! Lento veleno
que pon nos ollos unha cousa verde!
Lingoa que me enche a boca enteiramente
e coma un río interno me asolaga.
Quero dicir teu nome e digo apenas
xente de terra, homes lentamente
un por un devecendo e sendo nada.
Galicia coma un río que se estiña,
terra de esmorecer, patria do vento!
Quero dicir teu nome e digo dorna
baleira, mergullada dorna negra,
grande arado sen bois, feira sen xente,
noite que vén, enorme noite fría...

Quixera alzar meu canto coma un puño
e pór na miña voz teu nome ergueito
pero non hai ninguén para escoitarme.

2ª. Que visión dá o poeta da terra? Que recursos literarios emprega para expresala?Explica o significado concreto dalgunhas expresións.

Texto 2

"Atópome coa testa contra o muro.
Convócome a min mesmo coma quen olla un pozo.
Volta un neno perdido
por rúas de fume, por pasigos brancos,
tráxico, con tatuaxes nas meixelas
e lumes pequenos en cada dedo.
Voltan tempos ourizo de rapiña e disparos,
de angurias decoradas por cregos e trompetas,
estampas e desfiles. E todo que se para.
Locen asombros, fórmanse estalidos, redondéanse lombos,
e mamai dime algo tremendamente pedra
que me pon no meu sitio.

Retorna agora o día da ira, o tremendo intre
en que perdín os ollos e fíxenme acibeche, cactus e pedra alumbre.

e quedeime en Ourense
fitando con horror este río do tempo"


Xosé Luís Méndez Ferrín (Con pólvora e magnolias, 1976)


3ª. O poeta atópase en actitude pensativa. De que lembranzas fala?Cal é o recurso literario máis destacado? Explica o seu significado.

Póñovos tamén un enlace a El Progreso, onde aparecen os novos modelos de selectividade deste ano.

No hay comentarios:

Publicar un comentario